Rak tijela materice ili karcinom endometrijuma je drugo najčešće maligno oboljenje ženskog reproduktivnog sistema, odma poslije raka grlića materice. Procijenjuje se da je u 2012 godini ovaj karcinom dijagnostikovan kod 320 000 žena i da se u 76 000 slučajeva završio smrtnim ishodom. Dakle zaista poražavajuća statistika.
Faktori rizika
Jedan od glavnih faktora rizika je pozno životno doba pošto se 75% svih slučajeva javilo kod žena više godina poslije menopauze. Međutim u 10-15% slučajeva karcinom endometrijuma se javio kod žena u klimakterijumu, i pri kraju generativnog perioda, tko da je potreban oprez pri pregledu ove grupe žena.
U dodatne rizične faktore ubrajaju se i gojazne žene u doba klimakterijuma i poslije, bolesnice sa hipertenzijom, dijabetesom i bolesnice sa povišenim nivoom polnih hormona (hiperestrogenemijom).
Simptomi
Simptomi karcinoma tjela materice su prije svega neuredna menstrualna krvarenja. Jedan od najtipičnijih znakova je ponovno menstrualno krvarenje kod žena koje su ušle u menopauzu. Kod žena u klimaksu usled hormonske neravnoteže koja nastaje u klimaksu, neuredna menstrualna krvarenja su normalna pojava, međutim kada se jave uvjek je neophodno javiti se ginekologu na pregled da bi se isključio karcinom endometrijuma.
Drugi simptom je pojava iscjedka iz vagine koji liči na iscjedak ispranog sirovog mesa, dakle kao krv razblažena u vodi.
Pored ova dva ključna simptoma može još da se javi i začepljenje izvodnog kanala materice, te se ona napuni krvlju (hematometra). Takođe maligno tkivo je pogodno za razvoj infekcije pa se dešava da se razvije upala pri čemu se gnoj može cijediti iz vagine, al daleko češće začepi izvodni kanal i nakuplja se u materici (piometra). Pri tome materica se uvećava i postaje bolna, dok u isto vrijeme se javlja povišena temperatura, jeza i drhtavica. Kako bolest napreduje i maligno tkivo nagriza okolne organe javljaju se simptomi od strane čmara, debelog crijeva i mokraćne bešike.
Dijagnoza karcinoma endometrijuma postavlja se ginekološkim pregledom (kiretaža) i patohistološkim nalazom.
Liječenje
Liječenje je prije svega hirurško, pri čemu se vrši odstranjivanje materice (histerektomija) i jajnika sa jajovodima (adneksektomija). U odmaklim slučajevima gdje operacija nije mogućnost napredovanje bolesti se pokušava zaustaviti zračenjem. Prognoza je dobra ukoliko se bolest na vrijeme otkrije i zbog toga je redovna ginekološka kontrola najbolji lijek za ovu inače opaku bolest.
Dr Stevica Prolić
