Iako se tuberkuloza može javiti u bilo kojem dijelu tijela, i ima mnogo različitih oblika ovaj članak ćemo posvetiti njenom najčešćem obliku – tuberkulozi pluća.
Postoji pogrešna percepcija da je tuberkuloza prošlost i da se više ne javlja. Danas je takođe prisutna iako se o tome ne govori u dovoljnoj mjeri i sigurno će biti dio budućnosti.
Tuberkuloza je bolest siromašnih i ona se javlja u ekonomski nerazvijenim ili slabije razvijenim zemljama. Učestalost tuberkuloze je direktni pokazatelj ekonomskog i socijanog stanja jedne države !!
Uzrok: izazivač tuberkuloze je bakterija Mycobacterium tuberculosis. Ona se prenosi pljuvačkom oboljelog i dospijeva u disajne puteve nezaražene osobe (kijanjem, kašljanjem, upotrebom ličnog pribora). Da bi osoba obolila neophodno je da pored kontakta sa bakterijom ima i drugu predispoziciju – oslabljen imunitet, te se stoga tuberkuloza javlja kod teško bolesnih, siromašnih, neuhranjenih, hroničnih alkoholičara, bolesnika na hemoterapiji…
Simptomi koji se mogu javiti:
– visoka temperatura (39-40 stepeni C),
– gubitak apetita, malaksalost, anoreksija,
– uporni kašalj sa mogućim iskašljavanjem sukrvice,
– noćno preznojavanje,
– bol u grudima.
Dijagnoza se postavlja na osnovu
– kliničkog pregleda pulmologa,
– rendgen ili CT snimka grudnog koša,
– kožnog testa (tuberkulinske probe) ,
– uzimanja uzorka pljuvačke i zasijavanja na specijalne podloge za dokazivanje rasta bakterija.
Liječenje nekomplikovane tuberkuloze je upotrebom 2 ili 3 lijeka iz grupe antituberkuloznih lijekova koji se koriste minimalno 6 do 9 mjeseci.
Prevencija tuberkuloze se u našoj okolini vrši BCG vakcinama koje su obavezne u djetinjstvu.
Da bi se smanjila učestalost tuberkuloze neophodno je raditi na podizanju opšteg kvaliteta života građana a to podrazumijeva i kvalitet zdravstvene zaštite, socijalne zaštite, ishrane, uslova stanovanja i mnogih drugih.
Borba protiv tuberkuloze ja zadatak društva, a ne samo obaveza zdravstvenih radnika!
Dr Mladen Petić
